Problemen met Latijn en Grieks leren. Wat kunnen we doen?

“Help! Mijn kind zit op het gymnasium, eindelijk tussen kinderen waarmee hij aansluiting heeft.”* Dit horen wij vaak bij Wijkunnenmeer. Ook het vervolg: “Voor het eerst heeft hij vrienden op school! Hij is goed gestart, maar opeens zijn er problemen bij Latijn en Grieks leren. Wat kunnen we doen? Als hij zulke slechte cijfers blijft halen op de klassieke talen, moet hij van school af. Dat willen we niet, alleen al omdat hij dan weg moet bij de vrienden en vriendinnen. Die peers (ontwikkelingsgelijken) zijn zo belangrijk.”

Latijn en Grieks leren lukt niet: een bekend probleem

Problemen met Latijn en Grieks komen vaak voor bij kersverse gymnasiasten: bij brugklassers of leerlingen uit 2 of 3 gymnasium. Soms komen ze later, in klas 4 of hoger. Als moeder én als docent Latijn en Grieks met jarenlange ervaring, begrijp ik de frustratie van zowel ouders als leerlingen. Gelukkig zijn er oplossingen.

Wat school zegt als Latijn en Grieks leren niet goed gaat

Als de klassieke talen niet lukken, beweert een gymnasium nogal eens ‘dat een kind het niveau niet aankan’. Dit geldt zeker als het een zelfstandig gymnasium betreft. Dan moet deze leerling van het gymnasium af, weg bij zijn vrienden en vriendinnen. Vaak ook nog met geknakt zelfbeeld. Hij denkt dan: ‘Waarom kan ik dit nou niet en anderen wel…?’ en voelt zich dom. Vaak troost zo’n leerling zich dan zich met een trots: ‘Nou ja, het gymnasium is toch stom! Waar heb ik het ooit voor nodig?’ Maar ergens blijft het knagen als een ‘falen’. Herkenbaar?

Latijn en Grieks leren zonder problemen: een kwestie van studievaardigheden

Het is zo jammer als een scholier ten onrechte denkt ‘Latijn en Grieks leren kan ik niet!’ en het gevoel heeft te falen. ‘Het niveau halen’ is het punt helemaal niet. Veel van deze leerlingen kunnen het best! Succesvol zijn bij Latijn en Grieks leren is vooral een kwestie van techniek! Mijn stelling: met de juiste studievaardigheden kan haast elke gymnasiast succesvol zijn bij klassieke talen.

Intuïtief vertalen als vertaalstrategie

Veel – zo niet alle – cliënten die bij mij terechtkomen, vertalen intuïtief: ze zoeken alle woordbetekenissen op, gooien die als het ware in de lucht, en denken: deze zin zal wel dát betekenen. Ik noem dat Lego-vertalen, omdat je zelf de losse bouwstenen (woorden) op elkaar stapelt, zonder op de grammatica te letten. Dat gaat echter heel vaak fout. Om te weten wat de juiste vertaling is, moet je juist heel goed letten op de grammatica: de naamvallen en de uitgangen van woorden.

Problemen bij intuïtief vertalen

Intuïtieve vertalers hebben over het algemeen 3 problemen:

• te kleine woordenschat: je moet een aantal basiswoorden kennen om snel overzicht te krijgen over een zin; steeds alle woorden opzoeken is verwarrend;
• geen toereikende kennis van de grammatica van Latijn en/of Grieks;
• niet systematisch vertalen.

Wil je weten hoe wij jouw kind kunnen helpen bij het leren van Latijn en Grieks?

Neem dan vrijblijvend contact met ons op voor een kwartier gratis advies.

Woorden en grammatica stampen

Je moet bij klassieke talen systematisch kunnen leren: stampen dus! Vooral woorden en grammatica. Je moet een flinke woordenschat opbouwen: ik leerde tijdens mijn lerarenopleiding dat een taal leren, voor 80% bestaat uit woorden stampen. Bij Wijkunnenmeer hebben we stappenplannen voor woorden stampen. Daarmee kunnen leerlingen hun woordenschat efficiënt uitbreiden en het langetermijngeheugen versterken. We hebben ook stappenplannen voor rijtjes leren uit de grammatica. Ook deze stappenplannen zijn erop gericht dat je alles wat je leert, niet snel weer vergeet. Een taal leren is kennis stapelen.

Zinnen ontleden en vertalen

Je moet ook systematisch kunnen vertalen. Dus je moet zinnen kunnen ontleden om inzicht te krijgen in de structuur van de zin. Dan kun je ook complexere zinnen foutloos vertalen. Een hele puzzel! Het is nogal een verschil of je vertaalt: ‘Marcus sloeg Lucius’ of ‘Lucius sloeg Marcus’. Ik noem maar wat! Er is een vertaalstrategie die vrijwel altijd werkt: POLMO. Die leren wij je kind. Dit is ook een een stappenplan, maar dan voor systematische zinsanalyse. Dit stappenplan hebben wij niet zelf bedacht: het bestaat al heel lang. Omdat wij altijd met stappenplannen werken, past dit heel goed bij wat wij verder doen bij Wijkunnenmeer.

Leren puzzelen bij Latijn en Grieks

Al deze dingen leer ik je met plezier. Toevallig houd ik van kinderen én van puzzelen. Ooit ben ik deze vakken gaan studeren, juist vanwege de nadruk op puzzelen. Laatst had ik het erover met een oud – klasgenote. Zij vond dat puzzelen ook zo leuk, en had getwijfeld of ze ook klassieke talen wilde studeren. Ik denk dat wij vroeger op school een leraar hadden die deze stof, die saai lijkt, interessant kon maken. Dat probeer ik ook bij mijn cliënten.

Geen bijles maar studievaardigheidstraining, executieve functies in de praktijk

Mijn hulp is echter veel meer dan alleen bijles voor het leren van Latijn en Grieks. Natuurlijk geef ik ook uitleg, maar de nadruk ligt op studievaardigheidstraining. Je kind leert dingen die het zijn hele schoolcarrière kan gebruiken, ook bij andere vakken. Dit zorgt ervoor dat ze nooit meer bijles nodig hebben, of in ieder geval veel minder. Ik help ook met inhalen van alle stof die ze niet (meer) kennen. We maken daarvoor een realistische planning. Tijdens de begeleiding vertalen we een tekst uit het laatste hoofdstuk waarvan je kind net de grammatica en de woorden heeft ingehaald. Dat is mijn manier van ‘overhoren’. Zo gaat je kind met grote stappen door de stof en is hij binnen de kortste keren ‘bij’! Daarna kan hij gewoon weer met de klas meedoen.

Waarom werken we aan studievaardigheden?

Ik leer mijn cliënten die studievaardigheden omdat die vaak op school niet worden aangeleerd. Sommige basisscholen en sommige docenten in het VO besteden veel aandacht aan effectieve leerstrategieën. Hun leerlingen hebben geen hulp nodig. Maar meestal leren kinderen te weinig studievaardigheden op school. Als dat ook bij jouw zoon of dochter het geval is, is hij meer dan welkom bij ons! Als ik afga op wat ik om me heen zie, is trouwens de groep die geen studievaardigheden leert op school, de grootste. Met alle gevolgen van dien. Ik zie regelmatig dat uit 3 derde klassen gymnasium, 2 vierde klassen geformeerd worden.

Successen van cliënten die problemen hadden bij Latijn en Grieks leren

De cijfers van mijn cliënten gaan vaak (flink) omhoog, wat hun zelfvertrouwen ten goede komt. Bezorgde ouders worden hoopvol, omdat er weer toekomstperspectief is.

• Een moeder schreef na de eerste begeleidingssessie: ‘Just to let you know: boze puber op heenreis werd swingend en zingend happy child op terugweg. Verschil van dag en nacht. Hij ziet het weer helemaal zitten.’
• Een ander: (mijn zoon) moest opnieuw leren ontleden, de basis was er helemaal niet, en hij kreeg steeds meer vertrouwen in Latijn. Hij haalde zelfs tienen voor so’s! Uiteindelijk ging Latijn van een 4 naar een 5 naar een 6!! Grieks was iets pittiger en hadden we eigenlijk net iets te weinig tijd voor naar aanloop van de toetsweek. Maar… hij haalde een voldoende! (…) Zijn docenten hadden nu door dat hij het ook doorheeft. Hij mag hierdoor over (…) met een extra taak voor Grieks en ik ben super trots op hem! Ilse is heel goed in haar vak en begreep hem precies in zijn behoeftes.

Op deze pagina vind je meer testimonials.

Voor wie mee wil weten over hulp bij Latijn en Grieks leren

Wil je weten hoe wij jouw kind kunnen helpen bij het leren van Latijn en Grieks? Neem dan vrijblijvend contact met ons op voor een kwartier gratis advies.

Samenvatting: van problemen naar succes bij Latijn en Grieks

Als je zoon of dochter problemen heeft bij Latijn en Grieks leren, heeft hij alleen een aantal studievaardigheden nodig om succesvol te zijn: woorden stampen, grammatica stampen en een goede vertaalstrategie (POLMO). Die ze zijn goed aan te leren, en ze zijn nog nuttig bij andere vakken ook. Als hij door die studievaardigheden goede cijfers haalt voor Latijn en Grieks, zal school er sneller van overtuigd zijn dat je kind het niveau aankan. Hij hoeft dan niet van school af en kan bij zijn of haar vrienden en vriendinnen blijven. Geruststellend toch?

Dit blog delen op Social media? Ja graag!

Dit is de link van dit blog over problemen bij Latijn en Grieks op het gymnasium.